هرمز عادل

دهم ژوئيه سال 302 ميلادي «نرسي» شاه وقت ايران از سلسله ساساني پس از اين كه شنيد يك واحد از ارتش ايران مورد شبيخون رومي ها قرار گرفته و متحمل تلفات شده از فرط اندوه بيمار شد و همان روز بعد از ده سال پادشاهي به سود پسرش هرمز كناره گيري كرد، اما هرمز تا روزي كه پدر زنده بود عنوان «شاه» بر خود ننهاد. نرسي قبلا ارتش روم به فرماندهي گالريوس را در سوريه امروز شكست و فراري داده بود و چون پيش بيني حمله مجدد را تا سالها نمي كرد، نيمي از ارتش را روانه شمالشرقي كشور كرده بود كه گالريوس از فرصت استفاده کرده به سپاه ايران مستقر در منطقه فرات شمالي شبيخون زده و تلفات وارد ساخته بود. اختلاف ايران و روم در زمان نرسي بر سر ارمنستان بود. دو ماه بعد همان بيماري ناشي از افسردگي شديد، سرانجام نرسي را از پاي درآورد و هرمز به نام «هرمز دوم» تاج بر سر گذارد. هرمز دوم كه هفت سال و چهار ماه سلطنت كرد، نخستين شاه ايران است كه اجازه داد تصوير همسر او - دختر پادشاه كوشان - بر سكه ضرب شود. هرمز دوم كه «تاريخ» او را به عنوان «عادل» مورد قضاوت قرار مي دهد، دادگاههاي كيفري ايران را دو مرحله اي كرد و دستور داد كه احكام اعدام بدون تصويب او اجرا نشوند.